ભારતમાં ઘણા મંદિરો છે પરંતુ કેટલાકની પોતાની આગવી ઓળખ છે. છત્તીસગઢના કોંડાગાંવ જિલ્લામાં માતા લિંગેશ્વરીનું મંદિર પણ આવું જ છે. અહીં ભગવાન શિવનું શિવલિંગ છે જે માતાના રૂપમાં બિરાજમાન છે. આ મંદિરની ખાસ વાત એ છે કે તે વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર ખુલે છે અને તે પણ માત્ર ૧૨ કલાક માટે. તો ચાલો જાણીએ આ મંદિર સાથે જોડાયેલી કેટલીક રસપ્રદ વાતો.
લિંગેશ્વરી માતાનું મંદિર છત્તીસગઢના કોંડાગાંવ જિલ્લામાં અલોર ગામથી ૩ કિમી દૂર ઝંતિબનમાં આવેલું છે. આ મંદિર ખૂબ ઊંચાઈ પર એક ગુફામાં બનેલું છે. એટલા માટે અહીં લોકો ઉભા રહીને નહીં પણ ક્રોલ કરીને માતાના દર્શન કરવા જાય છે. લિંગેશ્વરી માતાનું મંદિર દર વર્ષે ભાદો મહિનાની નવમી તિથિ પછીના પહેલા બુધવારે ફક્ત ૧૨ કલાક માટે ખોલવામાં આવે છે. આ દરમિયાન માતાના દર્શન કરવા માટે દૂર-દૂરથી સેંકડો ભક્તો આવે છે.
મંદિરમાં કાકડીનો પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ પ્રસાદ ચઢાવવાથી અને તેનો સ્વીકાર કરવાથી દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. આ મંદિરમાં પ્રવેશતાની સાથે જ તમને ચારેબાજુ કાકડીની સુગંધ આવવા લાગશે. પ્રસાદ માટે મંદિરની બહાર મોટી માત્રામાં કાકડીઓ વેચાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જેમને સંતાન નથી થતું તેઓએ અહીં આવીને માતાને કાકડીનો પ્રસાદ ચઢાવવો જોઈએ. આ પછી, દંપતીએ આ કાકડીને તેમના નખથી તોડીને અડધા-અડધા લેવા જોઈએ.
મંદિર વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર ખુલે છે તો અહીં ભારે ભીડ જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં મંદિર સમિતિ અને જિલ્લા પ્રશાસન યુદ્ધના ધોરણે તૈયારીઓ શરૂ કરી દે છે. ભીડ અને ખોટી ગતિવિધિઓને નિયંત્રિત કરવા માટે, પોલીસ દળો અહીં દરેક ખૂણામાં તૈનાત છે. અહીં દર વર્ષે જ્યારે મંદિર ખુલે છે ત્યારે ગુફાની અંદર રેતીમાં ઉભા થયેલા પગના નિશાન જોઈને કલમ-પૂજારી આખા વર્ષનું અનુમાન કરે છે. દર વર્ષે તેમાં વિવિધ પ્રાણીઓના પગના નિશાન નીકળે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, રેતી પર કમળનું ફૂલ સંપત્તિની વૃદ્ધિને દર્શાવે છે, સંપૂર્ણ સંપત્તિ પર હાથીના પગની છાપ, યુદ્ધ અને કલા પર ઘોડાના પગની નિશાની, બિલાડીના પગની છાપ ભય, વાઘના પગની છાપ જંગલી પ્રાણીઓનો આતંક અને ચિકનના પગની છાપ દુકાળ સૂચવે છે. લિંગેશ્વરી માતાનું મંદિર છત્તીસગઢના નક્સલ પ્રભાવિત વિસ્તારમાં આવેલું છે. એટલા માટે કેટલાક લોકો અહીં આવતા ડરે છે. પરંતુ જેઓ માતાના સાચા ભક્ત છે તેઓ કોઈ પણ ડર વિના અહીં ચોક્કસ આવે છે. લિંગેશ્વરી માતાના મંદિરમાં એક શિવલિંગ છે. જો કે માન્યતા અનુસાર અહીં ભગવાન શિવની પૂજા સ્ત્રી સ્વરૂપમાં કરવામાં આવે છે. તે શિવ અને શક્તિનું સંયોજન છે. તેથી તેનું નામ લિંગાઈ માતા પડ્યું હતું.
